"Eenzaamheid is niet te meten, dat is een gevoel."

Lieneke, 29 jaar oud, is alweer enkele jaren Ervaringsdeskundige bij Fonteynenburg. Ze heeft zelf een lange tijd last gehad van de gevolgen van haar psychische kwetsbaarheid. Na een lange herstelperiode, een opleiding bij Parnassia en een aantal terugvallen is Lieneke sinds 2015 als ervaringsdeskundige verbonden aan de participatie- en educatiecentra CJOE van Fonteynenburg.

De locaties van deze centra waren door de corona maatregelen lang gesloten. Toch probeerde Lieneke op verschillende manieren in contact te blijven met cliënten. Beeldbellen is niet voor iedereen weggelegd. Cliënten voelen ook de spanning als gevolg van alle veranderingen op straat en thuis, de hele wereld staat plotseling in het teken van het virus. Ook kunnen de klachten vanuit de psychische kwetsbaarheid toenemen.

Ook Lieneke ervaart vanuit haar kwetsbaarheden uitdagingen door deze veranderingen. Voordat de maatregelen geactiveerd werd, heeft Lieneke binnen één jaar tijd twee life-events mee gemaakt. Zo heeft Lieneke na 20 weken zwangerschap haar zoon verloren en is zij zwanger geworden en bevallen van een dochter. Tussen deze twee events door, heeft zij door middel van haar draagkrachten het leven weten te herpakken en na haar zwangerschapsverlof kwam zij ook naar haar zeggen eindelijk weer in het juiste ritme terecht. Dus de verplichting om voor de derde keer in 1.5 jaar tijd oproep te doen aan je vermogen om te kunnen omgaan met veranderingen, kwam bij Lieneke hard aan. Zij noemt het ‘corona-vermoeidheid’

“Het lijkt alsof ik als buitenstaander mijzelf mijn leven zie leiden…”

“Wanneer je psychisch kwetsbaar bent, leer je om je leven binnen de maatschappelijke verplichtingen dusdanig te buigen dat je kwetsbaarheden niet of nihil geraakt worden. Wanneer deze maatschappij dan ook weer veranderd, heb je te maken met een verandering binnen een verandering. Dat maakt je nog meer kwetsbaar, vraagt om discipline en uithoudingsvermogen en je wordt gedwongen om bewust onbekwaam te handelen.”

Bij Lieneke zorgt dit er voor dat zij weer lasten krijgt van de beginfase van haar psychische kwetsbaarheden. Dit uit zich in vermoeidheid, control freak, verliezen van relativerend vermogen, zwart-wit kijken en niet meer kunnen genieten van kleine dingen zoals een grap of een wandeling. Zij ervaart de situaties niet meer intens. Niet bewust. “Het lijkt alsof ik als buitenstaander mijzelf mijn leven zie leiden…”

Lieneke is dankbaar voor het feit dat zij vroeger zo veel geleerd heeft tijdens therapie en cursussen dat zij nu beseft wat er gebeurd. Door middel van de WRAP cursus en het toepassen van haar eigen WRAP, kan zij omgaan met de situatie. Zij is bewust van de 5 sleutelbegrippen: hoop, persoonlijke verantwoordelijkheid, persoonlijke ontwikkeling, steun, opkomen voor jezelf. En staat per situatie even stil, pakt de sleutelbegrippen erbij, vertaald ze naar de situatie en handelt er na. Dat is dan ook wat zij bedoeld met het bewust onbekwaam.

Vanaf het moment dat ook Nederland gevraagd werd om door middel van de RIVM maatregelen om te gaan met het Corona virus, is CJOE@Zoetermeer online gegaan. Dit houdt in dat zij met behulp van een YouTube kanaal werken aan herstelgerichte filmpjes. Zij maken wekelijks een herstelgericht film aan de hand van thema’s. Ook deelnemers van CJOE kunnen filmpjes over hun dag invulling plaatsen. Daarnaast hebben zij telefonisch contact met deelnemers en hebben zij 1 op 1 persoonlijk contact door bijvoorbeeld met de deelnemers te gaan wandelen.

In het begin waren de deelnemers terug getrokken en konden zij door hun zelfredzaamheid omgaan met de maatregelen. Maar nadat de tijd van de maatregelen langer werd, werd er meer beroep gedaan op deze aangepaste versie van participatie. Deelnemers hadden behoefte aan een dag invulling en omdat bijvoorbeeld hun vrijwilligerswerk dit niet konden bieden legden zij de vraag bij CJOE neer. Tijdens de contacten met de deelnemers merkte CJOE dat ook de deelnemers, net als Lieneke, ‘last’ ervaarden van de beginfase van hun psychische kwetsbaarheden. Ieder op zijn eigen manier.

Lieneke zorgt voor persoonlijke contacten en verifieerd hierbij  naar de WRAP cursus zonder deze te benoemen. Zij onderzoekt met de deelnemers wat zij nodig hebben om goed voor zichzelf te kunnen zorgen en wie hun daarbij tot steun kan zijn. CJOE vertaald deze ondersteuning het liefst naar ieders eigen sociale netwerk, maar als dit niet mogelijk is springen zij in. Zo worden de participatiedoelen van deelnemers anders dan de reguliere vraag. “Soms is de lijn tussen woonbegeleiding en participatiebegeleiding hierdoor dun, maar wel noodzakelijk.”

De openheid en transpiratie die Lieneke voorheen op de locatie van CJOE liet zien, laat zij hierbij ook in deze tijden zien. De peer to peersupport die hierdoor blijft bestaan is helpend voor de deelnemers. Dit zorgt er voor dat anderen hun verantwoordelijkheidsgevoel alsnog kunnen delen. Het delen van elkaars ervaren aan de hand van filmpjes, het vormen van groepen aan de hand van WhatsApp groepen, of de 1 op 1 contacten dragen bij tegen het bestrijden van eenzaamheid. “Maar zolang een belangrijk aspect van het leven, en dat is het delen van je liefde door middel van een knuffel of nabijheid, weg blijft kan men zich eenzaam voelen. Want eenzaamheid is niet te meten, dat is een gevoel.”